Nám da mặt vùng má và những điều cần biết

Nám da mặt không thể điều trị nhanh chóng, mà cần có thời gian để giảm dần vết nám. Do đó, việc vội vã sử dụng các thuốc tẩy trắng và các sản phẩm trị nám bán trên thị trường mà không có hướng dẫn của bác sĩ có thể làm tình trạng nám trở nên nặng và khó điều trị hơn.

1. Nám da mặt là gì?

Nám da mặt là những đốm tròn nhỏ, thay đổi từ màu vàng đến màu nâu nổi trên vùng mặt gây ảnh đến tính thẩm mỹ. Nám da mặt vùng má thường gặp nhất, ngoài ra bạn còn có thể bị nám ở mũi, trán và cằm.

Bản chất của sự thay đổi màu sắc da này là do các sắc tố melanin phát triển quá mức ở lớp đáy và trung bì. Nám da thường xuất hiện ở những người có làn da trắng, mỏng và mịn. Trị nám da càng sớm càng tốt để tránh vùng nám lan rộng, đậm màu lên, gây khó chữa trị.

2. Phân loại nám da mặt

Nám da mặt được phân làm 3 loại:

• Nám da mặt từng mảng: Nám da từng mảng là loại dễ điều trị nhất do “chân nám” bám nông ở lớp biểu bì của da. Đặc điểm nhận dạng là nám xuất hiện theo từng mảng với màu sắc khá nhạt. Nguyên nhân gây ra nám từng mảng chủ yếu là do tiếp xúc với ánh nắng, ô nhiễm, dùng các loại mỹ phẩm kém chất lượng, uống thuốc ngừa thai, v.v.
• Nám da mặt sâu: Nám da mặt sâu là loại khó điều trị nhất do “chân nám” đã bám sâu vào lớp hạ bì của da. Thông thường, việc điều trị sẽ kéo dài và chỉ chữa dứt điểm được 80% vùng bị nám. Biểu hiện của nám da mặt sâu là vùng da xuất hiện từng đốm nhỏ có màu sẫm. Bệnh xảy ra chủ yếu do di truyền và thay đổi nội tiết tố.
• Nám da mặt hỗn hợp: Hai loại nám trên xuất hiện trên da mặt cùng lúc được gọi là nám da mặt hỗn hợp. Loại nám da này có lộ trình điều trị phức tạp hơn vì cần phải điều trị theo 2 cách ở những vùng khác nhau trên cùng một khuôn mặt.

Nám da mặt sâu là loại khó điều trị nhất

3. Nguyên nhân gây nám da mặt

• Di truyền: Khoảng 50% số người bị nám da mặt có yếu tố di truyền. Do đó, nếu trong gia đình có người bị nám da, thì bạn sẽ có nguy cơ nám da mặt cao hơn.
• Rối loạn melanin: Melanin có vai trò điều chỉnh màu sắc da trên cơ thể. Do đó, khi rối loạn melanin xảy ra, các sắc tố trên da mặt sẽ có sự chênh lệch, khiến màu da không được đều nhau. Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây nám da mặt.
• Thay đổi nội tiết tố: Việc thay đổi nội tiết tố ở tuổi tiền mãn kinh, dậy thì hoặc sau thai kỳ cũng là yếu tố kích thích tình trạng nám da phát triển. Do đó, nếu sắp bước vào những giai đoạn này, bạn cần sử dụng các biện pháp phòng ngừa và điều trị sớm.
• Biến chứng từ các bệnh lý khác: Các bệnh viêm cổ tử cung, bệnh về gan, sốt rét, giun sán, các bệnh ngoài da, v.v. Đều có thể trở thành yếu tố kích thích tình trạng nám da xuất hiện.

Ngoài ra, nguyên nhân nám da mặt còn do chịu tác động từ các yếu tố bên ngoài như khói bụi, nắng nóng và tia UV, căng thẳng kéo dài, sử dụng mỹ phẩm kém chất lượng, chế độ ăn uống nghỉ ngơi không hợp lý.

4. Cách nhận biết nám da mặt

• Xuất hiện vùng da có màu nâu vàng hoặc đậm trên những vùng da thường xuyên tiếp xúc ánh nắng mặt trời như gò má, trán, mũi
• Màu sắc da trên vùng nám không đồng nhất, khi ra nắng vùng nám trở nên đậm màu hơn

Các biểu hiện của nám da mặt có thể dễ bị nhầm lẫn với ung thư và các bệnh ngoài da khác. Vì thế, bạn nên đi khám để được bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán đúng bệnh.

5. Ngăn ngừa nám da mặt bằng cách nào?

• Thường xuyên chăm sóc và bảo vệ da: Sử dụng đồ áo và kem chống nắng trước khi ra đường để hạn chế tối đa việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Vệ sinh da mặt thường xuyên bằng nước sạch và các loại mỹ phẩm phù hợp. Đắp mặt nạ dưỡng da thường xuyên để cung cấp đầy đủ các dưỡng chất và vitamin thiết yếu cho cơ thể.
• Bổ sung vitamin cần thiết: Cung cấp đầy đủ các loại vitamin A, vitamin C, vitamin E, vitamin B12 cho cơ thể kết hợp với uống nhiều nước, hạn chế thức ăn cay và rượu bia. Điều này có thể giúp tái tạo da đồng thời ngăn ngừa các rối loạn hormone, từ đó làm giảm nguy cơ bị nám da mặt.
• Hạn chế sử dụng mỹ phẩm: Nhiều người thường sử dụng mỹ phẩm để che vùng da bị nám, tuy nhiên, điều này có thể làm gia tăng tổn thương lên vùng da bị nám. Nếu bạn đang điều trị nám, việc sử dụng mỹ phẩm sẽ làm chậm tiến độ điều trị. Đối với người chưa bị nám thì việc sử dụng các loại mỹ phẩm rẻ tiền, kém chất lượng cũng làm tăng nguy cơ xuất hiện nám da. Lý do là trong các loại mỹ phẩm này có chứa nhiều hóa chất độc hại mà khi bôi lên có thể gây chết tế bào da, tạo điều kiện cho nám phát triển.
• Tránh căng thẳng, lo âu: Việc căng thẳng và lo âu có thể dẫn đến thức đêm, sử dụng chất kích thích, ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ, chúng đều không tốt với làn da và có thể thay đổi nội tiết tố làm tăng nguy cơ bị nám da. Vì vậy, bạn nên sắp xếp thời gian nghỉ ngơi hợp lý để hạn chế các yếu tố kích thích nám da.

Thường xuyên chăm sóc và bảo vệ da để ngăn ngừa nám da mặt

6. Điều trị nám da mặt

Việc điều trị nám không thể nhanh chóng hết ngay, mà cần thời gian kiên trì điều trị. Do nóng vội, nhiều người thường sử dụng các biện pháp làm trắng nhanh để loại bỏ vết nám tạm thời. Tuy nhiên, điều này dễ làm nám da tái phát, thậm chí trầm trọng và khó điều trị hơn. Rất nhiều người đi khám trong tình trạng da mặt đã bị hư hại nghiêm trọng do điều trị sai cách.

Một số biện pháp có thể được sử dụng trong điều trị nám da mặt gồm:

• Điều trị nám da kết hợp: Bạn nên sử dụng nhiều biện pháp khác nhau trong điều trị nám da như ngừng uống thuốc tránh thai, dùng kem chống nắng khi ra ngoài, rửa mặt bằng sữa rửa mặt, nếu da khô dùng thêm kem dưỡng ẩm (không dùng cho da bị mụn trứng cá), sử dụng các loại kem ức chế hình thành melanin như hydroquinone 2-4% (trong khoảng 3 tháng), thuốc có thể gây kích ứng và đỏ da; Axit azelaic có thể được sử dụng lâu dài, an toàn ngay cả trong thời kỳ mang thai, tuy nhiên, thuốc có thể gây kích ứng da; Sử dụng corticosteroid bôi tại chỗ như hydrocortison có thể làm mờ vết nám nhưng dễ bị các phản ứng phụ (teo da, mỏng da).
• Phương pháp lột bỏ sắc tố: Lột da bằng cách sử dụng các loại kem bôi salicylic acid hoặc alpha hydroxy acids bôi tại chỗ. Việc dùng kem chứa retinoids bôi tại chỗ cũng là giải pháp, nhưng gây nhiều phản ứng phụ như viêm da và không được sử dụng trong thai kỳ.
• Phá hủy sắc tố bằng ánh sáng cường độ cao: Thời gian điều trị cho phương pháp này thường kéo dài từ 10-20 tuần. Tuy nhiên, ngay cả với những người có kết quả điều trị tốt thì sắc tố vẫn có thể xuất hiện trở lại khi tiếp xúc với ánh nắng hoặc do rối loạn nội tiết.
• Cải thiện chế độ ăn uống: Các loại thức ăn cay, rượu bia có thể gây sung huyết trên da, làm các vết nám đậm màu hơn. Thay vào đó, bạn nên ăn nhiều rau quả tươi, uống nhiều nước, ngủ đủ giấc, chơi thể thao đều đặn và tránh nắng. Bổ sung thêm các thực phẩm giàu các vitamin A, C, E, omega-3, selen để hỗ trợ chống lão hóa da.

Khi phát hiện bị nám, bạn nên đi khám để được bác sĩ da liễu chẩn đoán nguyên nhân và biện pháp điều trị thích hợp. Thuốc điều trị nám trên thị trường nếu tự ý sử dụng thì thường không thực sự mang lại hiệu quả. Vì vậy, tuyệt đối không tự ý mua các sản phẩm trị nám về tự bôi mà chưa có hướng dẫn của bác sĩ.

Bạn cũng cần lưu ý thêm, các loại mỹ phẩm làm trắng da, chống nám đều chứa lượng chất tẩy mạnh, mới đầu có thể tạo ra làn da trắng đẹp, nhưng làn da ngày càng mỏng dần khiến dễ bị nám hơn khi ra nắng. Các loại kem có chứa thủy ngân có thể gây teo da, dùng lâu có thể khiến da mặt bị nám vĩnh viễn. Nhiều trường hợp đã bị bám vĩnh viễn do dùng các kem chứa adrenocorticiod. Bạn tuyệt đối không mua các loại mỹ phẩm không ghi thành phần trên nhãn.